J O R D B Æ R S A F T

Jordbærsaft er noko eg lenge har tenkt på å lage, men steget frå å tenke til å gjere, kan vere nokså langt nokre gonger.  

No har eg då endeleg kjøpt inn nyplukka og søte jordbær frå Fister, blanda saman og kokt opp. Resultatet svarte til forventningane, og blei utruleg friskt og godt. Safta kan både blandas med vatn og drikkas, eg kan ha den i ismaskinen og lage sorbet, eller eg kan redusere den til sirup seinare. Jordbærsirupen vil då vere heilt nydeleg i konfekt, og som smakstilsetting i ganache.

Oppskrift:

1200 g nyplukka jordbær(norske)

7 dl vatn 

500 g sukker 

15 g sitronsyre

Slik gjer du:

Vask jordbæra, skjær vekk det grøne. Ha jordbær, vatn, sukker og sitronsyre i ei gryte. Kok opp, når jordbæra er mjuke stamper du dei slik at du får ut mest mogleg saft. Kok i ca. 10-15 min. Sil alt gjennom ei saftsil, ikkje tving safta gjennom, la det renne sjølv. Då vert safta blank og fin. Hell safta over på flasker, og frys. 

Restane av jordbær som ligg igjen oppi saftsila er no blitt til tjukt og godt syltetøy, hell det over i ei skål, og nyt.

V A N I L J E S U K K E R

Vaniljestenger er dyrt å kjøpe inn, men det er verdt det, for det er så utruleg godt. Det eg har gjort i mange år er å kaste vaniljestengene etter kvart som eg har brukt dei. Og så har eg samtidig kjøpt ekte vaniljesukker på boks.

For det fins faktisk ekte og uekte vaniljesukker, det som er ekte inneheld dei karakteristiske svarte vaniljefrø «prikkane». Uekte vaniljesukker har ingenting med vanilje å gjere, men det inneheld vanillin som er eit syntetisk framstilt stoff som kjem frå bartrer. Det gjev og heilt grei smak, men skal vaniljesmaken vere verkeleg framtredande i det du lager er det best å bruke ekte vanilje. 

Tilbake til alle desse vaniljestengene eg har brukt i mine år på kjøkken, som eg har kasta etter at eg har skrapt ut frøa, og kokt dei opp i væske. Eg angrar no. Eg har lenge visst at ein kan lage sitt eige vaniljesukker, og no har eg då altså gjort det. 

Eg har samla brukte vaniljestenger i nokre veker. Svigermor har og hjulpe meg, og kome til meg med dei ho har brukt. Då er alle frøa skrapt ut, i tillegg er dei blitt kokt i væske ( for eksempel is, panna cotta og andre ting.) 

Når du har brukt vaniljestanga ein gong så skyller du den godt i kaldt vatn, slik at den er rein. Så legg du den til tørk på ein tallerk på kjøkkenbenken, og no må du ikkje dekke til vaniljestanga, du må la den ligge ope til tørk nokre døgn. Når den er heilt sprø, og all fuktigheit er ute av den kan du legge den i ein boks. Men om det er litt fuktighet igjen i stanga, og ein legg den i ein tett behaldar, då vil det koma bakterievekst og mugg. Så pass på å la den ligge ope så lenge at den er heilt sprø og tørr. Slik gjer du kvar gong du bruker ei vaniljestang, så samlar du alle i same boksen. Når ein har samla 4-6 vaniljestenger er ein klar til å lage sitt eige vaniljesukker. 

Dette treng du: 

200 gr sukker

4-6 tørre og brukte vaniljestenger (les teksten ovanfor for å forstå kva eg meiner med «tørre og brukte») 

Slik gjer du: 

1. Kjør saman sukker og vaniljestenger i ein foodprocessor, med kniv. Kjør det godt til sukkeret ser ut som melis, og vaniljestengene er heilt knust. 

2. Ta det på lufttette behaldarar/glas. 

No har du ekte vaniljesukker utan nokon form for konserveringsmidlar, heimelaga og godt. Det er har lang haldbarheit så lenge det er oppbevart tørt. Dette er og ei flott gåve å gje vekk til andre. Ein bruker dette vaniljesukkeret akkurat likt som anna vaniljesukker.

C R É M E B R Û L É I S

No har eg eksperimentert meg fram til mykje forskjellig saman med ismaskinen min, og her kjem nok ein smaksvariant som eg likte godt.

Denne gongen er det Créme brûlé eg tenkjer på når eg et isen, difor har den fått namnet sitt etter denne desserten.

Créme brûlé is

3 dl fløyte

2 dl h-melk 

½ vaniljestang 

130 g sukker 

4 eggeplommer 

1 knivsodd salt 

Slik gjer du: 

1. Ha fløyte, mjølk, vaniljestang og sukker i ei gryte. Varm dette til kokepunktet. 

2. Pisk saman eggeplommer og salt i ein eigen bolle. 

3. Ta ut vaniljestanga frå fløytemjølka. 

4. Hell den varme fløytemjølka over eggeplommene, visp medan du heller. 

5. Hell alt tilbake i gryta igjen, varm alt på middels temperatur til eggeplommene begynner å koagulere. No vil ismassen tjukne ved hjelp av eggeplommene. Rør i gryta når du ser at massen byrjar å bli varm, det skal ikkje koke, men det vil tjukne rett under kokepunktet (ca 89°C. Ta gryta av varmen med ei gong du ser det har tjukna, hell det så over i ein bolle. 

6. Kjøl ismassen ned i kjøleskapet, gjerne over natta. (I alle fall nokre timar, slik at den er kald før ein kjører den i ismaskinen.) 

7. Kjør massen i ismaskinen, ha isen over i ein behaldar. Legg eit lag med plastfolie heilt nedtil isen, slik at det vert lufttett mellom isen og plastfolien. Ha på lokk, legg i frysa. Isen må stå nokre timar i fryseboksen for å bli skikkeleg kald, og for å få rette konsistensen. Isen held seg i fleire veker i fryseboksen. 

Karamell

1 ½ dl fløyte 

200 gr sukker 

125 gr kaldt smør 

1 ts havsalt 

Slik gjer du: 

1. Skjær kaldt smør i små terningar, sett inn i kjøleskapet igjen.

2. Ha fløyten i ei gryte, varm denne opp på svakaste varme, den skal berre bli varm, den må ikkje koke.

3. Medan fløyten vert oppvarma skal du ha sukkeret i ei anna gryte. Gryta med sukker skal du ha på middels varme, ikkje rør i sukkeret før du ser at det har begynt å smelte ved kantane. No kan du røre forsiktig i sukkeret, og det skal varmas opp til 170-175°C.

4. Tilsett smøret i det varme sukkeret, rør om.

5. Tilsett den varme fløyten i ei tynn stråle, medan du rører.

6. Rør til blandinga er jamn og fin, det skal ikkje vere sukkerklumpar i denne karamellen no. Om du har fått sukkerklumpar må du berre varme karamellen forsiktig opp igjen i gryta, og røre i den heilt til det ikkje er nokon klumpar igjen. 

7. Rør i saltet, smak til om du vil ha meir salt. 

8. Avkjøl i ein bolle/skål. 

Denne karamellen er verdas beste karamellkrem/saus. Oppskrifta på karamell er inspirert av Linda Lomelino, og står i boka «Sweet food and photography». 

Eg har berre gjort nokre små forandringar på hennar oppskrift, og lagt inn nokre av mine erfaringar. Den er og godt eigna til å frysas, og den er tint med ei gong du tek den ut for å bruke den. Eg frys den ofte i sprøytepose. 

Denne karamellen er deilig å ha oppå Créme brûlé isen, den erstattar brent sukker som opprinneleg skal vere oppå Créme brûlé.